Komunikacja werbalna

Język a kultura
Komunikację werbalną tworzą dźwięki, słowa i język, który ma bezpośredni związek z kulturą. To właśnie język umożliwia użycie symboli, dzięki czemu ludzie mają możliwość wymienienia między sobą informacji, w tym również abstrakcyjnych idei. Język pozwala przekazać innym swoje przekonania, wartości, postawy, światopogląd, emocje, aspekty własnej tożsamości oraz niezliczone cechy osobiste. Sposób w jaki się porozumiewamy może być formalny lub nie. Nie jest to zależne tylko od sytuacji w jakiej się znaleźliśmy, ale również od kultury w której funkcjonujemy. Osoby żyjące w tzw. kulturach nieformalnych czy nieceremonialnych, zakładają iż wszyscy są równi, więc styl wypowiedzi w takim typie kultury nie różni się znacząco, niezależnie od tego kto do kogo mówi. W kulturach bardziej formalnych zakłada się, że wśród ludzi istnieje hierarchia i oczekuje się od rozmówców przestrzegania określonych protokołów w zależności od tego, z kim rozmawiają [2]. Jednym z przykładów są normy grzeczności. Przykładowo w języku japońskim obecne są 3 poziomy okazywania szacunku. Pierwszy poziom to język nieformalny lub swobodny (kudaketa nihongo); jest używany gdy zwracamy się do kogoś, kto ma równą rangę lub jest bliską nam osobą. Drugi poziom to język formalny lub grzecznościowy (teineigo), gdy komunikujemy się z kimś, kto ma wyższą rangę. Ostatnim poziomem jest (keigo); jest to język honorowy i jest używany, gdy rozmawiamy z kimś znacznie wyższym rangą [3].

Funkcje komunikacji werbalnej
Język pełni ważne funkcje komunikacyjne. Przede wszystkim jest to bezpośrednia wymiana informacji z innymi ludźmi. Dodatkowo język pozwala werbalnie przekazać emocje czy je złagodzić np. złagodzić stres (np. przeklinając), aby wyrazić ból (auć), wrazić radość (łał!), a także rozczarowanie, zdumienie czy zaskoczenie. Tego typu sformułowania są używane podświadomie, nawet gdy nikogo nie ma w pobliżu. Język jest również używany do wzywania pomocy ze strony sił nadprzyrodzonych [4]. Wspólny język pozwala jednostkom tworzyć grupy społeczne i angażować się we wspólne działania, umożliwia tworzenie i przekazywanie wspólnej kultury, historii tradycji. Rodzaj języka używanego do wyrażania intymności, szacunku, przynależności, formalności, dystansu i innych emocji może pomóc w utrzymaniu związku z grupą. Język pełni niezwykle istotną rolę w wyrażaniu własnej tożsamości, zwłaszcza tożsamości narodowej [4].

Komunikacja werbalna a płeć i wiek
Sposób w jaki używamy języka wskazuje na nasz wiek lub płeć. Używana terminologia może dla osób młodszych wydawać się staroświecka i przeciwnie inna terminologia osobom starszym może wydawać się niezrozumiała. Ponadto język jest częścią naszej tożsamości płciowej. Gramatyka i składnia każdego języka jest inna i wskazuje na inne istotne kwestie. W niektórych językach akcentujemy istotność zaimkami osobowymi, liczbą, rodzajem itp. Jedną z podstawowych rzeczy, na które należy zwrócić uwagę to okazywanie szacunku. Tu języki różnią się od siebie znacząco. Poza kwestiami gramatycznymi w niektórych językach, które różnicują płeć np. w odmianie czasowników pojawiają się różnice w sposobie wykorzystywania języka przez osoby różnej płci. Kobiety i mężczyźni inaczej używają języka, zarówno jeśli chodzi o słowa jakich używają, ale również w kontekście zachowań komunikacyjnych. Wśród osób posługujących się językiem angielskim w USA kobiety mają tendencję do zadawania większej liczby pytań, częstszego słuchania i używania wspierającego stylu mowy. Z drugiej strony mężczyźni są bardziej skłonni do przerywania, wyrażania swoich opinii i są kiepskimi słuchaczami. W Japonii kobiety używają bardziej honorowych określeń, a obie płcie często używają innego słowa, aby powiedzieć to samo [4]. Język był również używany do kategoryzowania ludzi na różnych poziomach społecznych i ekonomicznych. Sposób w jaki mówimy ma niebagatelny wpływ na to jak jesteśmy odbierani przez innych.

Od akcentu do żargonu
Każdy język ma wiele wariacji. Przede wszystkim język zależy od miejsca w którym się go używa. Wyraźne różnice będą widoczne nawet w obrębie jednego języka np. amerykańska, australijska odmiana angielskiego czy austriacka odmiana niemieckiego itp. W obrębie jednego języka będą widoczne różnice w akcencie, czyli różnice w wymowie zależne od regionu. W języku funkcjonują również odrębne dialekty, czyli odmiany języka, które używane są przez określoną warstwę społeczną na określonym terytorium. Od języka ogólnonarodowego różnią go przede wszystkim cechy fonetyczne i fonologiczne, rzadziej składniowe. Jak zaznacza Halina Karaś podobnie można zdefiniować gwarę, zwracając jednak uwagę na inny zasięg zjawiska niż w przypadku dialektu, tu był on ograniczony do niewielkiego terytorium [5]. Ciekawym zjawiskiem jest również używanie żargonu, który oparty jest o specyficzne słownictwo wspólne dla jakiejś grupy, organizacji czy zawodu. Użycie specyficznego słownictwa buduje poczucie tożsamości. Zmieniając znaczenie istniejących słów lub wymyślając nowe, członkowie grupy mogą komunikować się z innymi członkami, skutecznie wykluczając osoby z zewnątrz. Podobnie działa slang, czyli język konkretnej grupy np. subkultury [4].